HOWTO duiken op een GPS coordinaat

Stel je hebt een coordinaat van een interessant punt onderwater. Bijvoorbeeld een wrak. Hoe kan je op een doordachte en eenvoudige en beproefde manier hierop duiken zonder een boot met GPS apparatuur.

Deze Howto beschrijft dit inclusief de materialenlijst hoe ik dit aanpak.

Nodig:
1. PocketPC bijvoorbeeld MIO 168 (marktplaats rond de 25-40 euro)

2. Onderwaterhuis van een camera bijvoorbeeld de Sealife Reefmaster CL anders tenminste 11.5 x 7 x 2.5cm en transparant aan de display kant


3. software Ozi explorer
4. Kaart van gebied waar je wilt duiken (downloaden of met tools van google --> Oziexplorer
4. Custom view voor wrak navigatie (stuur me een email als je deze wilt ontvangen)
5. Reel; geen spoel, werkt onhandig met afdalen
6. Blok lood van 1 Kg met een double ender eraan. Geen vislood, die vallen niet snel genoeg of gaan kruipen. Dus gewoon 1Kg of meer :)


Tools gekocht; procedure:
Plaats de GPS coordinaten in de software, via waypoint en voeg ze toe. Het handigst is als je twee coordinaten hebt, bijvoorbeeld de boeg en steven van een wrak of het begin en eind van een object. Waarom komt later aan de orde.




Weergave op de kaart ziet het er zo uit:

Dit is bijvoorbeeld het wrak de "MD2" voor de kust van Wemeldinge.

Voorbereiding klaar; de duikdag.

Het droge gedeelte:
1. Zorg dat je PDA goed is opgeladen, een stuk zwemmen of scooteren en dan erachter komen dat je een zwart scherm ziet is niet prettig; de accu moet in goede conditie zijn en test vooraf de burntime. Zorg dat de PDA NOOIT uitgaat, pas de power settings aan, bij settings, power display. Je kan de PDA in de OW behuizing niet meer bedienen.

2. Start Ozi op en laat hem naar satelieten zoeken.

3. Selecteer de juiste kaart en selecteer het waypoint waar je naartoe wilt navigeren en selecteer GOTO.
Vergeet niet GPS tracking aan te zetten (houd je pen ingedrukt op het scherm (de kaart) en selecteer track GPS; anders blijft je kaart gecentreerd op de kaartpositie welke je zelf kiest.

4. Zoom je kaart zover mogelijk in (noodzakelijk om visueel te zien waar je in de buurt van het wrak zit) en plaats de PDA in de onderwaterbehuizing.


het natte gedeelte:
Op het scherm zie je nu een aantal zaken:
1. De afstand tot aan het object (fijn om te weten indien je met een scooter gaat, aantal minuten onderwater scooteren kan je hiermee goed bepalen)
2. De kompas richting waarop je moet gaan (GO)
3. Je huidige koers (niet echt relevant)
4. De status van de batterij (dit is na 1.5 uur in mijn situatie, de MIO is geschikt)
5. Je huidige positie (indien je positie wilt bepalen tijdens een duik door het oplaten van de GPS en na 5 minuten weer naar beneden trekken)
6. De kaart met de positie in de vorm van een rode pijl
7. Aantal satelieten online voor de gps meetbaar

je gaat zwemmen/scooteren tot dat je in de buurt komt van het object (af en toe bovenwater komen met de scooter en herpeilen), de afstand wordt nu kleiner en kleiner en begint te "springen" als je een meter of 10 in de buurt bent begint het erom te spannen; rustig wachten tot de GPS een nauwkeurigere FIX geeft en kijk waar de pijl zit. Als je jezelf tussen de twee coordinaten navigeert heb je het meeste kans om het wrak te vinden, je kan dan 90 graden tov de lijn van het wrak "heen en zweer" zwemmen en dan "vang" je het wrak zeker.

Je buddy heeft ondertussen de reel met blok lood in aanslag en zal op jou "NU" commando het blok laten vallen. Kom niet aan de lijn en "lock" de reel niet. Bij stroming (oosterschelde NZ) moet je de lijn "slack geven" anders gaat je blok lood kruipen, dus gewoon laten lopen! In geval van stroming is dit een tijdsgebonden actie, iedereen moet klaar zijn om direct af te dalen.

Blok lood geworpen, afdalen, de persoon met de reel, haalt de lijn binnen, de andere duikers verzamelen zich rondom hem en schijnen bij. Niemand trekt aan de lijn of houd de lijn vast. Op de bodem aangekomen wordt de gehele setup opgeruimd en pakt de inreeler ook zijn lamp beet en start de wrak/objectduik. Bij stroming daalt iedereen af naar beneden met de stroming mee, de lijn wordt hiermee NIET ingehaald. Hiermee komt iedereen op de bodem terecht en kan er in een treintje naar het blok lood worden gezwommen. De inreeler als laatste.

Wat als je wrak er niet is?
Kijk goed rond, reel eventueel in de 4 windrichtingen 20-30m uit, kleine kans dat je hem dan nog niet gevonden hebt.

Ervaringen met deze setup:
Ik heb deze setup met veel duikers getest in zowel stromend als niet stromend water. Schatting ongeveer 15 duiken op deze manier gemaakt. Het blok lood lag gemiddeld 2-4m van het object af. En nooit is het wrak niet gevonden (100% slaging). Zowel in het Oostvoornse Meer op de OVM14 de OVM12 meerdere keren gedoken, Veerse meer op de MFP gedoken en in de Oosterschelde op de MD2 en oostelijke wemeldinge op wrakken gedoken met deze setup.

Training/oefenen:
Begin op land, selecteer een coordinaat met google earth in je tuin en "navigeer" hiernaartoe. Stap over op een meer (vinkeveen, spiegelplas, oostvoorne) met je buddy om eraan te wennen. Het is even gedoe met clippen en toch weer een extra handeling. Daarna eventueel Oosterschelde/noordzee waarbij je goed ingespeeld moet zijn op elkaar en strak tegelijkertijd afdalen, automaten checken etc. Je kan dan niet meer gaan vergaderen en brillen inspugen, LH check etc, moet allemaal klaar zijn.

Tot slot:
Deze methode is een enorm handige methode als je GPS coordinaten hebt. Van wrakken zien deze soms te vinden op bijvoorbeeld de wrecksite of te krijgen van collega duikers/vissers/explorers, houd ermee rekening dat er meerdere coordinatenstelsels zijn, je zou niet de eerste zijn die een ED50 coordinaat invoert en zichzelf 50m zuidwest van het wrak vind. Ook de notatie (uren.minuten.seconde.decimalen, of uren.minuten.decimalen danwel graden.decimalen) is van belang.

Verder geeft het extra taskload, je moet aan extra dingen denken maar de beloning is dat je eenvoudig coordinaten/wrakken kan vinden zonder de bodem af te moeten struinen in bepaalde richtingen met een compas. Dat gaat prima voor een afstand van 90m nog (MD2, Galjoen zonder Poen) maar als je 400m en meer meter onderwater strak wilt afzwemmen op een wrak van enkele meters lang, succes! :)

Bovenwater naar een object zwemmen, in stilstaand water heb ik mijn grens op 400m gezet, meer vind ik te lang duren en vind ik niet meer verantwoord. Met een scooter kan dit wat verder, mits je je burntime in de gaten houd en je buddy voldoende burntime heeft om je eventeel terug te slepen. Dan kunnen afstanden van 600-800m. maar houd je veiligheid voorop, als op het wrak iets gebeurd en je moet naar boven, je zit dan wel 800m van de kant af! Dat is snel 15 minuten met een scooter varen.

Houd verder rekening mee dat duiken in een vaargeul verboden is en de interessante wrakken meestal hierin liggen, ankeren voor de toegang tot de vaargeul en dan onderwater naar het wrak zwemmen is verboden maar minder riskant (risico overvaren worden neem je hiermee deels weg).

Heel veel plezier met deze howto, voor vragen en suggesties mail me gerust!
Barend de Lange barend@hang-on-dude.nl

NAS1 praktijkweekend

Om iets beter te begrijpen wat je ziet op een wrak heeft Barend besloten in 2010 de NAS1 cursus te volgen, deze wordt gegeven door de LWAOW en het RCE .

De cursus omvat twee dagen theorie en een praktijkweekend. De onderstaande film toont het praktijkdeel van de cursus:

Practice weekend on the wood wreck the OVM4

Nieuwe tool de ADV7

Om de wat lastigere plekken in de Oosterschelde, Veerse meer, Oostvoornse meer en Westerschelde veilig te kunnen bereiken besloten een scooter aan te schaffen.

Na vergelijkend onderzoek en een blik in de buidel besloten om de ADV7 (X-JoY) van SUEX aan te schaffen.

Hieronder een korte film waarin de eerste "rit" met de scooter te zien is:

Testing de ADV7 from SUEX also Xjoy7 named. Great fun!

De scooter bevalt uitstekend, heeft een burntime van rond de 50 minuten en het is geen probleem om een duiker ermee te slepen. Ook met een D12+CUF80 is er prima mee vooruit te komen.

Er zijn inmiddels een aantal duiken mee gemaakt, in zowel zoet als zout water en het belans systeem van SUEX werkt uitstekend! In de stroming van de Oosterschelde werkte het ook prima, zelfs met 2 mensen op sleeptouw!

Een absolute fijne toevoeging aan de lijst van dive-gear.

Trimix duik op het wrak de "Menapier"

Aan het einde van de vakantie in Spanje stond nog een technische duik op het programma. het wrak de Menapier. Een 106m lang en 15m breed wrak welke op een diepte van 37-46m ligt.

Na rondbellen/zoeken en mailen uiteindelijk uitgekomen bij de duikschool Happy Divers waar ik werd gekoppeld aan een DSAT Tech40-65 instructeur voor deze duik.

Ik mocht zelf mijn gassen kiezen en koos het standaard GUE-gas 21/35 voor deze duik, Jan de instructeur dook zelf vaker met 25/25 wat denk ik ook wel een redelijk gas geweest zou zijn voor deze duik (max PPO 1.40 op 46m en op 46m een Narcose level van 34,5m op lucht, maargoed het werd netjes 21/35 en 50% als deco gas.

Hieronder een foto van het schip!


Met de boot was het een half uurtje uitvaren en naast Jan en ik als buddypaar was er nog een groepje van 3 spanjaarden die erop doken (met 18 liter flessen 25%).

Overboord gesprongen en meteen een flinke stroming ervaren, redelijk snel naar de ankerlijn en afgedaald langs de lijn. Het werd donkerder en donkerder. Dit deel van de Middelandse zee is duidelijk minder helder dan de oostelijk geleden delen!

Op de bodem aangekomen snel rondgekeken om te orienteren. Zoals gepland gingen we eerst bakboord over de bodem langs het wrak, om het diepere deel eerst te bekijken. Duidelijk waren de scheepskamelen te zien welke het schip konden opliften in ondiepere kanalen.

Erg imposant om te zien hoe hoog dit wrak uitsteekt.

Aan de boeg aangekomen enkele beelden geschoten en zijn we het wrak op het dek kris kras overgestoken. Niet veel herkenbaar en omdat het toch wat donker was kreeg je niet een goed beeld van dit wrak. Dat heeft zeker meer tijd nodig.

Deco, Ratio deco was afgesproken maar Jan wilde graag een deepstop op 27m, daarna snel doorgestegen richting de 21m en hier 3 minuten gehangen en de switch naar 50% gemaakt. Wederom een beetje schoonmaakmiddelsmaakje in mijn geproeft die na het stijgen richting 18m verdween.

Uiteindelijk 40 minuten BT gedaan met een gemiddelde diepte van rond de 39m leverde 30 minuten deco op. Door wat langzaam schuiven tussen de segmenten en 3 minuten op 27m is de deco wat langer uitgevallen. De ALU80 met 50% was in ieder geval geen beperking.

Hieronder het verloop van de duik:


Ik kijk terug met gemengde gevoelens op deze duik, Jan kon redelijk goed duiken maar ik vind het toch wel prettig als iemand zijn switch naar 50% en naar 100% op 6m even aankondigd en checked (en laat checken) of het allemaal goed gaat; dat is wellicht een GUE ding maar ook top killer #1 bij Tech duiken. Ook was hij wat meer solo ingesteld, vond dat ik vrij dicht in zijn buurt zwom.

Daarintegen wel een zeer interessante duik gemaakt op een enorm wrak wat je eigenlijk een paar keer moet beduiken, 1x is zeker te weinig om een erg goed beeld te krijgen.

Enkele beelden heb ik samengesteld van deze duik en zijn hier:Duik op Menapier vanaf seconde 48 te bekijken.


Of inline in dit bericht:


Een goede ervaring en bijzonder wrak! Volgende keer met team silt-out doen!!!

Groeten,
Barend

Review Dutch Diving Light 29 Watt LED 4,5Ah E/O versie

Tijdens een vakantie in Zuid-Spanje de kans gehad om de nieuwste Dutch Diving Light LED lamp te testen.
Het testexemplaar welke ik ter beschikking heb gekregen is 29 watt LED versie met E/O aansluiting en voorzien van 4,5 Ah/h 12 volt accu wat de lamp van 120 minuten licht voorziet. De lamp "trekt" 2,4 Ampère.



Er zijn tegenwoordig veel (min of meer) dezelfde kabellampen op de markt gebracht door Agirr, Halcyon, Aton, Tillytec, Lightmonkey/Salvo, etc. Allemaal kabellampen geproduceerd van het materiaal Delrin met diverse verschillende koppen variërend van 10 watt HID, tot 50 Watt HID en met LED technologie van 10 – 29 watt LED en verschillende capaciteiten van accu’s en groottes van canisters. De verschillen zitten hem in de details en bundel.
Deze korte review beschrijft de dutch diving light 29 watt LED lamp met uitwisselbare kop 4,5 Ah accu en EO cord aansluiting.
 
Canister/accupack
Beginnende met het canister accupack, de schakelaar zit mooi verzonken.



De canister wordt middels een stuk webbing en 2 slangklemmen vastgezet, een ontwerp/methode welke de meeste lampenbouwers toepassen. De slangenklemmen worden niet afgedekt zodat het minder scherp is, dit kan op zeer lange termijn schade aan de wing veroorzaken doordat het RVS staal van de slangenklemmen schuurt tegen de wing.
De canister wordt open en dichtgemaakt met Nielson klemmen, degelijke goede klemmen die we ook bij de meeste canisters van concurrenten ook zien. De afdichting gebeurd middels 2 O ringen (1 axiaal en 1 op de kopse kant). Perfect werkend mechanisme welke waterdichtheid garandeert tot 100 meter.



De variant welke getest is blinkt uit in compactheid,het is een erg compacte canister met toch een dikke 2 uur licht! Erg prettig als je moet vliegen en niet vele kilo’s aan bagage kan meenemen. De verbinding tussen de accu en lamp gebeurd middels een plug male/female.





De kabel is robuust en voorzien van een EO cord, dit kan bij teamduiken erg handig zijn, je kan een extra lamp meenemen en onder water wisselen. Ook geeft dit de mogelijkheid om meerdere canisters met verschillende capaciteit aan te schaffen en de juiste mee te nemen in te zetten. Een kleine canister is handiger met vervoer in vliegtuigen en dat scheelt toch wat kilo’s.



De lampkop
De lampkop, of kan ik beter schrijven, lampkoppen; DDL kiest ervoor om de lampkop eenvoudig te laten verwisselen, door een schroef (onderwater) los te draaien kan eenvoudig een videoreflector worden gemonteerd. Hiermee kan direct mooiere beelden worden geschoten zonder een extra (dure) videolamp aan te schaffen. Dit is een compromis maar de prijs van dergelijke lampen rechtvaardigt dit voor mij in het hobby segment zeker. Niet iedereen is bereid om naast een primaire lamp ook nog 1 of 2 videolampen aan te schaffen. De schroef is wat klein en kan moeilijk zijn om met koude vingers vast/los te draaien, klein verbeterpunt. Verder perfect systeem om de lamp voor meerdere toepassingen tijdens een duik in te zetten. Tijdens de duiken is hiervan veelvuldig gebruik gemaakt. Als iets interessant gefilmd moet worden, stoppen, wisselen van lampkop filmen en terugwisselen indien nodig.




Verder met de lampkop, in de standaard stand (kop compleet naar achter) is de bundel ietwat diffuus, door de kop 1/2 cm naar voren te plaatsen ontstaat een mooie scherpe bundel waarmee prima te signaleren is. Jammer dat je dit wel moet instellen, zou liever zien dat de default instelling scherpe bundel is en je wide/beam doet met de extra optionele kop.



De videolampkop is wel direct perfect ingesteld en levert een erg mooie egale bundel.



Aan de achterkant van de lampenkop is een ribbel gedraaid waar met een stuk caveline een loop op bevestigd kan worden om tijdens deco of werken onder water (of wat dan ook waarbij je 2 handen vrij wilt hebben en toch licht wil zien) je lamp aan je D-ring kan bevestigen. Op de foto’s is een klein stukje cave line bevestigd als lus hiervoor, dit is een tijdelijke oplossing.



De lamp is voorzien van LED techniek, het grote voordeel is de bijna oneindige levensduur van deze lamp, geen dure HID lampjes wisselen, geen voorzichtige aan/uit procedure gewoon aan/uit zetten zoveel als je wilt. Een erg robuust systeem! Dit is een erg groot voordeel tov HID techiek! De lampenkop is mooi klein en erg handzaam in transport! Een genot om mee te reizen als het vliegtuig genomen moet worden. Het gaat eenvoudig in de handbagage!



De bundel van de lamp is belangrijk, zeker bij technisch duiken waar de lamp als een primair communicatiemiddel wordt gebruikt. De bundel van de DDL is goed, ik heb scherpere gezien maar ook veel minder scherp (metalsub bijvoorbeeld), het doet wat het moet doen en is zeker bruikbaar bij (heldere) wrak en grotduiken. Een mooie eigenschap van de bundel is dat het een “aura” heeft eromheen, hiermee kan je erbuiten ook vrij veel zien en bijvoorbeeld gezichtuitdrukkingen van je buddy (oogcontact) goed waarnemen zonder direct in zijn gezicht te schijnen. Fijne eigenschap van de lamp.

Lichtopbrengst:
Lichtopbrengst, de lamp levert veel licht, het is onder water nog niet zoveel als een 21 Watt HID lamp maar dat is ook niet altijd nodig. Vergeleken met andere canister/kabel HID lampen schat ik hem in tussen de 10 en 18 watt HID. Dit is uiteraard nog steeds voldoende voor de meeste duiken! De komende jaren zal dit verder ontwikkelen en het kan niet lang duren alvorens de eerste HID-killer LED lamp op het toneel komt.
Over de lichttemperatuur, LED is van nature wat koud/blauw vergeleken met halogeen, met 21 watt HID lampen vergekeken is het warmer. Voor videotoepassingen is het prima toepasbaar als je de witbalans aanpast. De meeste LED en HID lampen hebben een mindere CRI (Color render Index, een index die aangeeft hoeveel van het spectrum wordt uitgelicht en dus “alle” kleuren laat zien) hoe dit type LED hieruit komt weet ik niet, ik heb niets vreemds waargenomen en alle kleuren van zowel de middellandse zee en de Noordzee kwamen goed over, zowel op video als live.


 
Conclusie:
De lamp levert erg veel licht op voor zijn formaat, het is een uitstekende lamp, zeker als je op reis gaat. Daarnaast is het als primaire lamp zeker te gebruiken. LED is de toekomst, de robuuste techniek kan bij duiken geen kwaad en de levensduur is erg aantrekkelijk!
Ik zou deze lamp zeker op (vlieg)vakanties meenemen; als primaire lamp blijf ik vooralsnog bij mijn 21 watt HID lamp al wordt het gat steeds kleiner , een erg geslaagde test van een goede lamp.

Voordelen:
LED techniek onverwoestbaar
Compact en makkelijk mee te nemen op reis toch 2 uur licht
Eenvoudig reflector wisselen voor videobelichting
E/O Cord om reserve lamp mee te nemen of als reserve lamp te laten dienen

Nadelen:
Spot reflector in standaard stand difuus en niet in strakke bundel
Schroef om reflector te wisselen bij de spot is met koude vingers lastig te draaien
minder licht output dan goede 18/21 watt HID lamp (Salvo, DDL, Lightmonkey, Eddy, Halcyon)
LED penetreert water minder ver dan HID


Met dank aan Dutch Diving Lights voor het beschikbaar stellen van deze lamp.

Team Silt-out staat altijd open voor het testen van duik gerelateerde apparatuur.
Lamp getest en review geschreven door Barend de Lange

Duiken in Spanje deel I Azohia

Tijdens de vakantie in Spanje moest er ook natuurlijk ook gedoken worden. Voorafgaand aan de vakantie goed het internet afgeplozen en via onder andere direxplorers en dir-nl gezocht naar DIR-friendly divecenters.

De eerste duik van de vakantie vond plaats in Azohia in het zuiden van spanje bij de duikschool Rivemar.

Rivemar wordt geleid door Sergi een UTD cave en tech instructor en het centrum is dir friendly zoals de plaat op de gevel aangeeft :-)




ik kreeg een cave2/tech2 duiker als gids en na het vullen naar de grot gereden, 10 minuten later kwamen we aan. Erg dichtbij en heel handig!






omgekleed en een goede briefing gekregen, het is een complexe grot met veel mogelijkheden.



Het water in gegaan 1ste tieoff op 3M tweede op 6m (interessante om ook blind de 6m stop te kunnen maken) op 3M was het water 16 graden op 6m 27 graden!!!!! Een warm bad.

De cavern zone is max 15m diep en echt prachtig!!! Mooie galerijen kristahelder water en voldoende groot om 60min rond te zwemmen.




De ingang van de "echte " grot bekeken en de tunnel onder de cavern zone bekeken. Op de terugweg een motor die lang geleden door een politieman uit wraak op de vriend van zijn dochter was gedumpt bezocht.

Na 60 minuten boven en toen wist ik het zeker, ik ga ook grotduiken!!!

Wanneer is nog wat onzeker maar ik mik op 2012.

Voor de grotduik fanaten, de grot is 1 km lang gemiddeld 15m diep en redelijk complex.

Rivemar ligt in de buurt van murcia en ook diverse tech duiken zijn mogelijk (daar kwam ik voor maar door teveel eind lukte dat niet). Imposante wrakken als de standfield liggen in die regio.

Voor een indruk van de cavern duik kijk hier:


Van de andere 3 duiken plaats ik later een klein verslag!

Groeten,
Barend

Wemeldinge wrakexploratie

Wemeldinge wrakveld onderzoek voor camping Linda zaterdag 28 augustus 2010

[inleiding]
Dat er wrakken voor de kust bij Wemeldinge liggen weten de meesten, zo ligt er de Tholen 10, Galjoen zonder Poen en recentelijk de door Geert Tieman geïdentificeerd MD2.

Meer naar het Oosten liggen ook diverse wrakken welke nog minder bekend zijn bij de meeste duikers. Rik en ik hebben vandaag voor ons een nieuw wrak bedoken.

Alvorens dit te kunnen doen, hebben we met het onderzoeksschip van de WDSR de Karin Rose het wrakveld in kaart gebracht. Van ieder wrak of punt zijn exact de coördinaten diepte en lengte van het wrak vastgesteld. Met deze gegevens en een analyse ervan (lengte breedte, ligging, stroming) zaterdagmiddag naar Wemeldinge gereden.

De planning; besloten om van Wrak I welke op 28m diepte ligt een oversteek van 50 meter te maken naar wrak II, D12 EAN32 maximale tijd op wrakken 60 minuten 20 minuten deco, gemiddeld 22-24m diepte.

[De duik]
Boven water met de GPS naar wrak I gezwommen, anker (blok lood met double-ender aan de reel) gedropt en erachteraan gedoken. Precies op wrak I geland (op 2 meter nauwkeurig, coördinaten WDSR zijn erg nauwkeurig), omdat het anker precies erop gegooid was eerst oost/west gezwommen om zeker te zijn dat we niet op de bodem maar het wrak zwommen, na een check een klein rondje op dit kleine wrak gemaakt. Het steekt gemiddeld een meter of 2 maar details ontbreken. Erg mooi begroeid, veel leven, zowel sponzen, kreeften, steenbolk en al het mooie van de OS bij elkaar! Een deel van dit wrak bekeken en een lijn erop gelegd. Wrak ligt op 26-29m diepte.

[Oversteek]
Van wrak I naar wrak II, uit de GPS metingen bleek dat we ongeveer 50-80 meter verder moesten zijn, strakke koers aangehouden en na 70 meter en diverse keren de gidslijn vastgezet te hebben doemde een enorm wrak op! We "landde" op de voorkant van het schip op een diepte van ongeveer 21 meter. De reel was inmiddels voor 75% "leeg" (400 feet (125 meter)) en besloten om dit wrak met de tweede reel te exploreren. Rik zijn primaire lamp ging uit, waarschijnlijk batterij leeg, Heser gepakt, inschatting gemaakt over zicht (2-3m) en besloten door te duiken, nog 3 backup-lampen beschikbaar dus geen probleem, signalen goed te zien en dichter bij elkaar blijven.

[Wrak II]
Reel vastgezet aan de andere lijn en via de bakboord kant van het schip naar de achterkant gezwommen, onderweg diverse ruimen aan de linkerkant gezien en na een tijdje enkele platen staal gepasseerd de achterkant bereikt. Bij de achterkant gezocht naar schroeven of roer, roer gevonden, een roer van een meter of 1,5 hoog en 2m lang (ligt in het zand en aardig begroeid) en wrak steekt enorm, zeker een meter of 3-4.

Na het roer goed bekeken en gefilmd te hebben via de stuurboord kant richting de boeg. Op de achterkant mogelijk het stuurwiel gevonden, dat moeten we de volgende keer zeker opnieuw bekijken en eventueel filmen. Een beetje in het midden van wrak uitgereeld en zodoende de ruimen doorgezwommen waar je links en rechts de stalen muren van het schip ziet staan, imposant! De voorkant na een tiental minuten bereikt en een enorme bolder doemde op, gefilmd en de boeg goed bekeken. Inmiddels was de duikklok bij 45 minuten beland en met gemiddeld 21-24m diepte, tijd om terug te gaan. Teruggereeld, via de achterkant van het schip, bakboord kant richting de koppeling met Reel I. Bij reel I aangekomen nog een paar minuten gespendeerd om te kijken wat de penetratiemogelijkheden waren, er zijn enkele ruimtes waar je in kan, niet eenvoudig en ze ogen wat krap maar het is mogelijk. Het zicht was te slecht om goed te zien wat en of er nog wat te zien was. het wrak meet ongeveer 35-40m lengte! Na 50 minuten wrak II verlaten en de terugweg ingezet.

[terugweg]
De terugweg, we verwachtte geen stroom tegen maar dat gebeurde dus toch, blijkbaar is er een soort circulaire stroming op deze plek wat in ons nadeel werkte. 3 dagen na volle maan, extra stroming en bijzonder veel groenvoer op de lijn zorde ervoor dat we later dan gepland op Wrak I terugkwamen, gedachte reel losknippen, vastzetten en lijn volgen kwam op maar nog niet nodig. De route van wrak II naar wrak I gaat door een "put" van 28-32m. Op wrak I hadden we flink wat lijn gelegd die ook eerst opgeruimd moest worden, de stroming inmiddels flink aangetrokken (we zaten op minuut 60 van de duik, gemiddeld nog steeds 22-23m) zorgde ervoor dat mijn luchtverbruik omhoog ging en mijn manometer flink omlaag. Nadat de lijn op wrak I ook opgeruimd was de terugweg ingezet, ook hier flinke stroom tegen en bewust tempo omlaag gehaald. Tijdsduur 64 minuten toen we wrak I verlieten.

[deco schema]
Conservatief deco-schema aangehouden, dit omdat we veel moesten "werken" vooral terug met tegenstroom ging het harder dan verwacht en gecalculeerd. Uiteindelijk 1@12 2@9 10@6 1,5@5 1,5@4 5@3 1@2 1@1. Zicht aan einde van de deco was zo slecht (<0,3m) en daardoor was het wat complexer om een deco tijd aan te geven, uiteindelijk vingers tellen door Rik gaf de oplossing. Gas voorraad was inmiddels flink geslonken maar net voldoende. Na 97 minuten uiteindelijk staken we het hoofd boven water.

Water uit, naar de auto lopen en nagenieten!!!! Wat een prachtige duik.

[Leassons learned]
Meer gas meenemen, we twijfelen nog voor de volgende keer over een alu80 bodemstage met ean32 of een decobottle met 100%. Een D12 is in ieder geval krap voor deze duik. MG is toch een stuk ingewikkelder als je een bodemprofiel MOET volgen. Dus conservatiever plannen hierop.

Wrak I, volgende keer wel gebruiken als tussenstation, om op de landen en te checken of alles in orde is, maar geen of weinig lijn meer op leggen, zeker geen exploratielijn meer, wrak I is minder interessant om te beduiken. Wrak II direct benaderen is om andere redenen een mindere optie.

Duik gemaakt met EAN32 en dit zijn toch wel de duiken waarom we o.a. een tech1 opleiding zijn gaan volgen, dit zijn gewoon deco duiken waar je goed moet plannen en calculeren en dan nog passen we zaken aan voor de volgende keer!

Eventueel 30/30 inzetten, om potentiele narcose en sneller onderzoek mogelijk te maken, ook met "werken" op wrak I bij terugtocht had een lichter gas wellicht wat handiger gewerkt.

[Tot slot]
Tip/voorwaarde voor deze duik vanaf te kant te maken, goede conditie, het is toch een stukje zwemmen in het begin en ook tussen de wrakken en van wrak I naar de kant is het een stuk zwemmen, slechte conditie is geen goed idee voor deze duik, inschatting, minimum/medium fitness voldoet, eronder zeker niet.

[Vervolg]
We gaan nog een paar duiken op deze wrakken maken, simpele reden omdat het een supermooi wrak is! Daarna staat het volgende voor ons maagdelijke wrak op stapel!

groeten,
Barend