Deze Howto beschrijft dit inclusief de materialenlijst hoe ik dit aanpak.
Nodig:
1. PocketPC bijvoorbeeld MIO 168 (marktplaats rond de 25-40 euro)
2. Onderwaterhuis van een camera bijvoorbeeld de Sealife Reefmaster CL anders tenminste 11.5 x 7 x 2.5cm en transparant aan de display kant
3. software Ozi explorer
4. Kaart van gebied waar je wilt duiken (downloaden of met tools van google --> Oziexplorer
4. Custom view voor wrak navigatie (stuur me een email als je deze wilt ontvangen)
5. Reel; geen spoel, werkt onhandig met afdalen
6. Blok lood van 1 Kg met een double ender eraan. Geen vislood, die vallen niet snel genoeg of gaan kruipen. Dus gewoon 1Kg of meer :)
Tools gekocht; procedure:
Plaats de GPS coordinaten in de software, via waypoint en voeg ze toe. Het handigst is als je twee coordinaten hebt, bijvoorbeeld de boeg en steven van een wrak of het begin en eind van een object. Waarom komt later aan de orde.
Weergave op de kaart ziet het er zo uit:
Dit is bijvoorbeeld het wrak de "MD2" voor de kust van Wemeldinge.
Voorbereiding klaar; de duikdag.
Het droge gedeelte:
1. Zorg dat je PDA goed is opgeladen, een stuk zwemmen of scooteren en dan erachter komen dat je een zwart scherm ziet is niet prettig; de accu moet in goede conditie zijn en test vooraf de burntime. Zorg dat de PDA NOOIT uitgaat, pas de power settings aan, bij settings, power display. Je kan de PDA in de OW behuizing niet meer bedienen.
2. Start Ozi op en laat hem naar satelieten zoeken.
3. Selecteer de juiste kaart en selecteer het waypoint waar je naartoe wilt navigeren en selecteer GOTO.
Vergeet niet GPS tracking aan te zetten (houd je pen ingedrukt op het scherm (de kaart) en selecteer track GPS; anders blijft je kaart gecentreerd op de kaartpositie welke je zelf kiest.
4. Zoom je kaart zover mogelijk in (noodzakelijk om visueel te zien waar je in de buurt van het wrak zit) en plaats de PDA in de onderwaterbehuizing.
het natte gedeelte:
Op het scherm zie je nu een aantal zaken:
1. De afstand tot aan het object (fijn om te weten indien je met een scooter gaat, aantal minuten onderwater scooteren kan je hiermee goed bepalen)
2. De kompas richting waarop je moet gaan (GO)
3. Je huidige koers (niet echt relevant)
4. De status van de batterij (dit is na 1.5 uur in mijn situatie, de MIO is geschikt)
5. Je huidige positie (indien je positie wilt bepalen tijdens een duik door het oplaten van de GPS en na 5 minuten weer naar beneden trekken)
6. De kaart met de positie in de vorm van een rode pijl
7. Aantal satelieten online voor de gps meetbaar
je gaat zwemmen/scooteren tot dat je in de buurt komt van het object (af en toe bovenwater komen met de scooter en herpeilen), de afstand wordt nu kleiner en kleiner en begint te "springen" als je een meter of 10 in de buurt bent begint het erom te spannen; rustig wachten tot de GPS een nauwkeurigere FIX geeft en kijk waar de pijl zit. Als je jezelf tussen de twee coordinaten navigeert heb je het meeste kans om het wrak te vinden, je kan dan 90 graden tov de lijn van het wrak "heen en zweer" zwemmen en dan "vang" je het wrak zeker.
Je buddy heeft ondertussen de reel met blok lood in aanslag en zal op jou "NU" commando het blok laten vallen. Kom niet aan de lijn en "lock" de reel niet. Bij stroming (oosterschelde NZ) moet je de lijn "slack geven" anders gaat je blok lood kruipen, dus gewoon laten lopen! In geval van stroming is dit een tijdsgebonden actie, iedereen moet klaar zijn om direct af te dalen.
Blok lood geworpen, afdalen, de persoon met de reel, haalt de lijn binnen, de andere duikers verzamelen zich rondom hem en schijnen bij. Niemand trekt aan de lijn of houd de lijn vast. Op de bodem aangekomen wordt de gehele setup opgeruimd en pakt de inreeler ook zijn lamp beet en start de wrak/objectduik. Bij stroming daalt iedereen af naar beneden met de stroming mee, de lijn wordt hiermee NIET ingehaald. Hiermee komt iedereen op de bodem terecht en kan er in een treintje naar het blok lood worden gezwommen. De inreeler als laatste.
Wat als je wrak er niet is?
Kijk goed rond, reel eventueel in de 4 windrichtingen 20-30m uit, kleine kans dat je hem dan nog niet gevonden hebt.
Ervaringen met deze setup:
Ik heb deze setup met veel duikers getest in zowel stromend als niet stromend water. Schatting ongeveer 15 duiken op deze manier gemaakt. Het blok lood lag gemiddeld 2-4m van het object af. En nooit is het wrak niet gevonden (100% slaging). Zowel in het Oostvoornse Meer op de OVM14 de OVM12 meerdere keren gedoken, Veerse meer op de MFP gedoken en in de Oosterschelde op de MD2 en oostelijke wemeldinge op wrakken gedoken met deze setup.
Training/oefenen:
Begin op land, selecteer een coordinaat met google earth in je tuin en "navigeer" hiernaartoe. Stap over op een meer (vinkeveen, spiegelplas, oostvoorne) met je buddy om eraan te wennen. Het is even gedoe met clippen en toch weer een extra handeling. Daarna eventueel Oosterschelde/noordzee waarbij je goed ingespeeld moet zijn op elkaar en strak tegelijkertijd afdalen, automaten checken etc. Je kan dan niet meer gaan vergaderen en brillen inspugen, LH check etc, moet allemaal klaar zijn.
Tot slot:
Deze methode is een enorm handige methode als je GPS coordinaten hebt. Van wrakken zien deze soms te vinden op bijvoorbeeld de wrecksite of te krijgen van collega duikers/vissers/explorers, houd ermee rekening dat er meerdere coordinatenstelsels zijn, je zou niet de eerste zijn die een ED50 coordinaat invoert en zichzelf 50m zuidwest van het wrak vind. Ook de notatie (uren.minuten.seconde.decimalen, of uren.minuten.decimalen danwel graden.decimalen) is van belang.
Verder geeft het extra taskload, je moet aan extra dingen denken maar de beloning is dat je eenvoudig coordinaten/wrakken kan vinden zonder de bodem af te moeten struinen in bepaalde richtingen met een compas. Dat gaat prima voor een afstand van 90m nog (MD2, Galjoen zonder Poen) maar als je 400m en meer meter onderwater strak wilt afzwemmen op een wrak van enkele meters lang, succes! :)
Bovenwater naar een object zwemmen, in stilstaand water heb ik mijn grens op 400m gezet, meer vind ik te lang duren en vind ik niet meer verantwoord. Met een scooter kan dit wat verder, mits je je burntime in de gaten houd en je buddy voldoende burntime heeft om je eventeel terug te slepen. Dan kunnen afstanden van 600-800m. maar houd je veiligheid voorop, als op het wrak iets gebeurd en je moet naar boven, je zit dan wel 800m van de kant af! Dat is snel 15 minuten met een scooter varen.
Houd verder rekening mee dat duiken in een vaargeul verboden is en de interessante wrakken meestal hierin liggen, ankeren voor de toegang tot de vaargeul en dan onderwater naar het wrak zwemmen is verboden maar minder riskant (risico overvaren worden neem je hiermee deels weg).
Heel veel plezier met deze howto, voor vragen en suggesties mail me gerust!
Barend de Lange barend@hang-on-dude.nl
